S buđenjem prirode, klijanjem i listanjem biljaka, započele su i aktivnosti na terenu u sklopu projekta Sava TIES. Tokom prošle i do kraja ove godine, na sedam pilot područja koja se nalaze unutar zaštićenih područja u Hrvatskoj, Sloveniji, Bosni i Hercegovini i Srbiji sprovode se testiranja različitih metoda uklanjanja invazivnih stranih biljaka poput amorfe (čivitnjače), ciganskog perja, pajasena, dvornika, žlezdastog nedirka i zlatnice. Dokazano je da navedene vrste predstavljaju pretnju bioraznolikosti, uzrokuju velike ekonomske gubitke, a neke imaju i negativan uticaj na zdravlje ljudi. Invazivne strane vrste prirodno ne žive na našem području, već ih je čovek namerno ili slučajno i bez loših namera uneo u prirodu. One nemaju prirodnih neprijatelja i nekontrolirano se šire u povoljnim uslovima, a za širenje uspešno koriste reku Savu. Veličina štete koju uzrokuju kao i troškovi suzbijanja zavise od pravovremenog prepoznavanja i prijave takvih vrsta. Sava TIES projekat i članovi mreže SavaParks Network ujedinjeni su u nameri da pronađu najučinkovitije i najjeftinije rešenje za ublažavanje negativnog uticaja i suzbijanje invazivnih stranih biljaka. Donosimo vam kratak pregled aktivnosti s terena.

Krajinski park Ljubljansko barje (Slovenija)

U proleće, leto i jesen prošle godine u Krajinskom parku Ljubljansko barje testirana je učinkovitost različitih metoda uklanjanja gustocvetne (Solidago canadensis) i velike (Solidago gigantea) zlatnice, žlezdastog nedirka (Impatiens glandulifera) i velikog pajesena (Ailanthus altissima). Malčiranje, košnja i rezanje su metode testirane za uklanjanje zlatnice. Žlezdasti nedirak je uklonjen malčiranjem, a testirana je i metoda ručnog uklanjanja. Pomoću alata zvanog “extractigator” uklonjena su stabla pajasena. Pre uklanjanja biljaka izmerena je pokrovnost u procentima, broj jedinki i njihova prosečna visina. Iste aktivnosti će biti sprovedene tokom ove godine kako bi podaci bili uporedivi i merljivi.

Odransko i Lonjsko polje (Hrvatska)

Uklanjanje amorfe (Amorpha fruticosa) na zaraslim površinama s ciljem obnove travnate vegetacije sprovedeno je na 10 hektara pokraj Osekova u Parku prirode Lonjsko polje te na 4 hektara u blizini Veleševca u Odranskom polju. Radovi su odrađeni traktorskim malčerom. Amorfa obrasta velike površine tih polja i stvara probleme stočarima, poljoprivrednicima, sistemu odbrane od poplava, zavičajnim biljkama i životinjama. U Lonjskom polju su očišćene pilot područja podjeljena na tri dela kako bi se mogle testirati različite metode. Tako je jedan deo prepušten prirodnom razvoju, drugi deo namenjen je za košenje, a treći za ispašu stoke.

Zaštićeno stanište “Tišina” (Bosna i Hercegovina)

U prvoj polovini 2020. godine sprovedeno je uklanjanje amorfe (Amorpha fruticosa) i u manjoj meri prisutnih javora negundovca (Acer negundo) i divljeg krastavca (Echinocystis lobata) koji su se pod uticajem čovekovog namernog, ali i nenamernog delovanja zasadili uz baru Tišina – najmlađe zaštićeno područje u BiH, proglašeno 2019. godine. -. Na površini oko 2,5 hektara, posečene su i odvezene nepoželjne biljke. Do kraja ove godine planirano je povremeno održavanje, a na jesen će biti posađene autohtone vrsta stabala s ciljem obnove staništa. Situacija na terenu će biti kontrolisana redovnim praćenjem prisutnosti stranih invazivnih vrsta, a rezultati će biti upoređeni s prvobitno zatečenim stanjem.

Nacionalni park Una (Bosna i Hercegovina)

Na području Nacionalnog parka Una uklanjan se dvornik (Reynoutria x bohemica) – vrsta koja je ozbiljna pretnja rečnim ekosistemima. Primenjene su mehaničke (seča i ručno čupanje biljaka s korenom) i hemijske (premazivanje sredstvima krajem vegetacijske sezone) metode uklanjanja. Pilot područja su u proleće ove godine podvrgnute metodi ispaše.

Obedska bara (Srbija)

U Specijalnom rezervatu prirode Obedska bara na površini oko 5,5 hektara uklonjena je amorfa (Amorpha fruticosa) zajedno s korenom. Na ovaj način je povećana vodena zona u rezervatu za oko 1,6 hektara. Tokom ove godine je planirano sprovođenje praćenja stanja ptica, riba i procesa zarastanja.

Zasavica (Srbija)

U Specijalnom rezervatu prirode Zasavica uklonjena je invazivna strana vrsta cigansko perje (Asclepias syriaca). Testirane su metode mehaničkog (ručno čupanje i malčiranje) i hemijskog (premazivanjem herbicidima krajem vegetacijske sezone) uklanjanja ove biljke. Ukupna površina s koje je uklonjena biljka je 52 hektara. Pre aktivnosti uklanjanja, napravljeno je praćenje stanja brojnosti ove vrste koje će biti ponovljeno i ove godine.

Učinkovitost sprovedenih metoda na svim pilot područjima biće merljiva u nadolazećim godinama jer je iskorenjivanje invazivnih stranih vrsta dugotrajan i zahtevan proces čiji je uspeh vidljiv tek nakon dužeg vremenskog razdoblja. Za buduće akcije pratite nas na našim internet stranicama i društvenim mrežama.

Be Sociable, Share!

• 
•